Оқиға... Санкт-Петербургтегі «Қанды жексенбі» оқиғасы (1905 ж).

1905 жылдың 9 қаңтарында (ескі күнтізбе бойынша) жұмысшылар мен олардың отбасылары Санкт-Петербургтің Қысқы сарайына бейбіт шеру ұйымдастырды. Негізгі мақсаттары – Ресей императоры II Николайға әлеуметтік және саяси талаптарын жеткізу болатын. Жұмысшыларды православиелік діни қызметкер Георгий Гапон басқарды. Шерушілер қарусыз болды және «Патша Әке» деп атаған императордан өздерінің өмір сүру жағдайларын жақсартуды сұрады.

Шерушілердің талаптары:

• Жұмыс уақытын 8 сағатқа дейін қысқарту
• Жалақыны көтеру
• Еркіндік пен адам құқықтарын қорғау
• Саяси реформалар жасау

Оқиға барысы:

• Жиналған 140 мыңға жуық адам бірнеше топ болып Қысқы сарайға қарай жылжыды.
• Бейбіт шеруді патшаның бұйрығымен әскерлер мен полиция күштері күтіп алып, шерушілерге оқ жаудырды.

Қаза тапқандар:

• Қайтыс болғандар саны туралы нақты деректер әртүрлі. Кей мәліметтерге сәйкес, 96 адам қаза тапты, ал басқа деректерде бұл сан 1000-ға дейін жетті делінеді.

Салдары:

• Ресейдегі 1905 жылғы революцияның басталуына түрткі болды.
• Көптеген ереуілдер, наразылық акциялары, қарулы қақтығыстар орын алды.
• 1905 жылдың қазанында патша II Николай халыққа бірқатар саяси құқықтар беруге уәде берген Қазан манифестін жариялауға мәжбүр болды.

Маңызы:

• «Қанды жексенбі» патша билігінің беделін түсіріп, Ресей империясындағы жұмысшы қозғалысының күшеюіне себеп болды.

Осы оқиғадан кейін халық арасында революциялық идеялар кең тарай бастады.